Şalgam suyu
Şalgam suyu veya kısaca şalgam turpgiller ailesine ait bir bitki olan şalgam ile yapılan, Çukurova'ya özgü bir içecektir.[1] Şalgam bitkisinin yanı sıra siyah havucun su ile karıştırılıp, tuz da ilave edilmesiyle yapılır. Bu karışım, mayalanması için belirli bir süre bekler ve o sürenin sonunda şalgam suyu haline gelir. Anavatanı Adana olarak bilinen şalgamin patenti Tarsus'tadır.[2] Adana Ticaret Odası girişimiyle coğrafi işaret tescil belgesi alınmıştır.[3] Adana, Mersin ve Osmaniye başta olmak üzere birçok güney ilinde yaygın olarak tüketilir. Kırmızı renkli, bulanık görünüşlü ve ekşimsidir. Acılı ve acısız çeşitleri mevcuttur. Adana ve Mersin'de özellikle dört mevsim sokak satıcıları tarafından satılmaktadır.[kaynak belirtilmeli]
Şalgam suyunun acılığı genellikle acı süs biberi turşusunun suyu kullanılarak sağlanır. Damak tadına göre 1/3 ila 1/6 oranında şalgama katılabilir. Ancak şalgam acıyla karıştırıldıktan bir süre sonra fazla bekletilmesi halinde tadında bozulmalar olabilir. Şalgamla beraber siyah havuç ikram edilir. Bu siyah havuç, şalgamla verildiği takdirde "tane" olarak adlandırılır. Mayalanma sürecine de dahil olmuş bu siyah havuçlar, şalgam suyunun içinde dururlar. Şalgam'ın Çukurova'da yaygın olarak tüketilmesinin önemli sebeplerinden birisi de bölgenin hava şartlarının, şalgamın mayalaması için uygun olmasıdır.[kaynak belirtilmeli] Yazın bir haftada mayalanan şalgam, kışın bir-iki ay içerisinde mayalanmaktadır. Mayasının ideal şekilde tutması ise sadece Çukurova'da mümkün olmaktadır.[kaynak belirtilmeli]
Şalgam genellikle kebap çeşitleri ile birlikte tüketilir. Adana Kebabının yanında, Adanalılar tarafından yaygın olarak içilen bir içecektir.
Sağlığa yararlı olduğu belirtilse de, içerdiği yüksek tuz miktarı (%1-2) nedeni ile tansiyon sorunu olanlar ve hamileler tarafından ölçülü tüketilmelidir.[4]
Adana Şalgam Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[5][6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 5 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Mayıs 2016.
- ^ "Adana şalgamı coğrafi işaret tescil belgesi aldı". Anadolu Ajansı. 10 Haziran 2020. 15 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Şalgam suyu üretimi üzerine araştırmalar" (PDF). 19 Ekim 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2021.
- ^ https://www.ci.gov.tr/Files/GeographicalSigns/a318c80f-f902-46c6-956f-1ed540f6f8b9.pdf[ölü/kırık bağlantı]