Cuba libre
| UBB Resmî Kokteylleri arasında | |
|---|---|
| |
| Tip | Mixed drink |
| Ağırlıklı alkol | |
| Servis | On the rocks; poured over ice |
| Standart garnitür |
Misket limonu dilimi |
| Standart bardak | .svg) |
| Genellikle içindekiler |
|
| Hazırlama | Tüm malzemeleri buzla dolu bir highball bardağına koyun. Limon dilimiyle süsleyin. |
Cuba libre veya basitçe Rom ve Kola, (Türkçesi: Özgür Küba) kola, rom ve birçok tarifte buzlu limon suyundan oluşan bir highball kokteylidir. Geleneksel olarak, kola bileşeni Coca-Cola (Coke)'dır ve alkol Bacardi gibi hafif bir romdur; ancak içecek çeşitli rom ve kola markalarıyla yapılabilir ve limon suyu isteğe bağlı olarak eklenebilir.
Kokteyl, ülkenin İspanya-Amerika Savaşı'nda bağımsızlığını kazanmasının ardından 20. yüzyılın başlarında Küba'da ortaya çıktı. Daha sonra Küba, Amerika Birleşik Devletleri ve diğer ülkelerde popüler oldu. Basit tarifi ve ucuz, her yerde bulunan malzemeleri onu dünyanın en popüler alkollü içeceklerinden biri haline getirdi. İçki eleştirmenleri genellikle içeceği vasat olarak değerlendirir, ancak tarihi önemi nedeniyle dikkat çekmiştir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]İçecek 1900'lerin başında Küba'da yaratıldı, ancak kökenleri kesin değildir.[1][2] Şişelenmiş Coca-Cola'nın ilk kez Amerika Birleşik Devletleri'nden Küba'ya ithal edildiği 1900'den kısa bir süre sonra popüler hale geldi.[3][4] Kökeni, 1898 İspanyol-Amerikan Savaşı'ndan sonra Küba'daki yoğun ABD varlığıyla ilişkilendirilir; içeceğin geleneksel adı olan "Cuba libre" (Özgür Küba), Küba bağımsızlık hareketinin sloganıydı.[1][5] Cuba libre'nin bazen İspanyol-Amerikan Savaşı sırasında yaratıldığı söylenir.[6] Ancak bu, Coca-Cola'nın 1900'de Küba'ya ilk dağıtımından öncedir. "Cuba libre" adlı bir içecek gerçekten de 1898'de biliniyordu, ancak gerçekte bu su ve esmer şeker karışımıydı.[3]
Bacardi reklam yöneticisi Fausto Rodriguez, içki ilk kez döküldüğünde orada olduğunu iddia etti ve 1965'te bu yönde noter tasdikli bir beyanname verdi. Rodriguez'e göre bu olay, 1900 yılının Ağustos ayında, Havana'da ABD Ordusu Haberleşme Kolordusu'nun bir üyesi için çalışan 14 yaşındaki bir kurye iken gerçekleşti. Bir gün yerel bir barda, Rodriguez'in işvereni Bacardi romunu Coca-Cola ile karıştırılmış olarak sipariş etti. Bu, yakınlardaki bir grup Amerikan askerinin ilgisini çekti ve kendilerine birer tur sipariş ederek popüler yeni bir içkinin doğmasına yol açtı.[1] Bacardi, Rodriguez'in beyannamesini 1966'da Life dergisindeki bir reklamda yayınladı. Ancak Rodriguez'in bir Bacardi yöneticisi olarak statüsü, bazı yorumcuların hikâyesinin doğruluğundan şüphe etmesine yol açtı.[2][7] Başka bir hikâye, içeceğin ilk olarak 1902'de Havana'daki El Floridita restoranında Küba bağımsızlığının yıldönümünü kutlamak için yaratıldığını belirtiyor.[4]
İçecek, Küba'da temel bir içecek haline geldi ve içeriğindeki maddelerin yaygınlığı nedeniyle popülerlik kazandı.[7] Havana, 19. yüzyılda buzlu içecekleriyle tanınıyordu çünkü daha soğuk bölgelerden bol miktarda buz gönderilen birkaç sıcak iklim şehrinden biriydi.[6] Bacardi ve diğer Küba romları da, çok sayıda yabancı turist ve yatırımcının ülkeye gelmesiyle ve alkol ihracatı için yeni fırsatlar yaratılmasıyla birlikte patlama yaşadı. Bacardi gibi hafif romlar, iyi karıştığı düşünüldüğü için kokteyller için tercih edildi.[7] Coca-Cola, ilk kez 1886'da şişelendiğinden beri Amerika Birleşik Devletleri'nde yaygın bir karıştırıcıydı ve 1900'de ilk kez ihraç edildikten sonra birçok ülkede her yerde bulunan bir içecek haline geldi.[1][4]
Rom ve Kola, Küba'dan Amerika Birleşik Devletleri'ne hızla yayıldı. 20. yüzyılın başlarında kokteyl, Coca-Cola'nın kendisi gibi, Amerika Birleşik Devletleri'nin güneyinde en popüler olanıydı. 1922'den 1933'e kadar süren Yasak Dönemi'nde Coca-Cola, düşük kaliteli romların ve diğer likörlerin tadını gizlemek için tercih edilen bir karıştırıcı haline geldi.[5] 1921'de HL Mencken, şaka yollu, otomobil radyatörlerinden boşaltılan denatüre alkol ile karıştırılmış Coca-Cola'dan oluşan "jump stiddy" adlı bir Güney Carolina çeşidinden söz etti.[1] Yasak Dönemi'nden sonra, rom ve kola kuzey ve batı ABD'de ve hem üst düzey, hem de alt düzey çevrelerde yaygınlaştı.[5]
Cuba libre, II. Dünya Savaşı sırasında yeni bir popülerlik seviyesine ulaştı. 1940'tan başlayarak, Amerika Birleşik Devletleri, Alman Donanmasına karşı savunma yapmak için İngiliz Batı Hint Adaları'nda bir dizi karakol kurdu.[5] Amerikan varlığı, Amerikan askerleri ve yerel halkın birbirlerinin ürünlerine karşı zevk geliştirmesiyle kültürler arası talep yarattı. Özellikle, Amerikan askerî personeli ucuzluğu nedeniyle Karayip romuna yöneldi, Coca-Cola ise şirketin onu orduyla birlikte göndermesi sayesinde adalarda özellikle yaygınlaştı.[5] Amerika Birleşik Devletleri içinde, hükûmetin endüstriyel alkol için koyduğu kotalar, Amerikan damıtıcılarının yerli içki üretimini azalttıkça, ithal rom giderek daha popüler hale geldi.[1]
1943'te Lord Invader'ın Calypso şarkısı "Rum and Coca-Cola", Trinidad'da bu içeceğe daha fazla ilgi çekti. Şarkı, Lionel Belasco'nun 1904 tarihli "L'Année Passée" bestesinin, Trinidad'daki Amerikan askerlerinin yerel kızlarla oynaşması ve rom ve kola içmesi hakkında yeni sözlerle uyarlanmış haliydi. Komedyen Morey Amsterdam, "Rum and Coca-Cola"yı kopyaladı ve Andrews Sisters'a kendi eseri olarak lisansladı. Andrews Sisters'ın versiyonu 1945'te büyük bir hit oldu ve özellikle orduda rom ve kola'nın popülerliğini daha da artırdı. Lord Invader ve Belasco'nun bestesinin sahipleri, Amsterdam'a şarkının hakları için dava açtılar ve başarılı oldular.[1][5]
1959'daki Küba Devrimi sırasında Bacardi, Porto Riko'ya kaçtı.[1] Ertesi yıl, ABD, Küba ürünlerinin ithalatını yasaklayan bir ambargo koydu, Küba da aynı şekilde Amerikan ürünlerinin ithalatını yasakladı. ABD'de Küba yapımı rom bulunmadığı ve Coca-Cola'nın Küba'da büyük ölçüde bulunmadığı için, her iki ülkede de geleneksel içerikleriyle rom ve kola yapmak zorlaştı.[8]
Popülerlik ve kabul
[değiştir | kaynağı değiştir]Rom ve kola çok popülerdir; Bacardi, dünyanın en popüler ikinci alkollü içeceği olduğunu söylüyor.[9] Popülaritesi, ana bileşenlerinin her yerde bulunması ve düşük maliyetinden ve yapımının çok kolay olmasından kaynaklanmaktadır. Herhangi bir miktarda veya tarzda romla yapılabildiği için hazırlanması kolaydır ve tarifin dışına çıkılması zordur.[5]
İçki eleştirmenleri genellikle kokteyl hakkında düşük bir görüşe sahiptir. Yazar Wayne Curtis buna "ilham verici bir tatsızlık içeceği" derken, The Washington Post'tan Jason Wilson buna "tembel bir insanın içeceği" demiştir.[9] Slate'ten Troy Patterson buna "klasik vasat Karayip-Amerikan highball'u " demiştir ve "özellikle iyi olmamasına rağmen klasik haline gelmiştir".[10]
Charles A. Coulombe, Cuba libre'yi tarihsel olarak önemli bir içecek olarak değerlendirir ve bunun "değişen bir dünya düzeninin güçlü bir sembolü - eski sömürge imparatorluklarının içkisi olan rom ile modern Amerikan küresel kapitalizminin simgesi olan Coca-Cola'nın evliliği" olduğunu yazar. Ayrıca, hem rom hem de Coca-Cola Karayip malzemelerinden yapılır ve Avrupa ve Amerika ticaretiyle küresel emtia haline gelmiştir. Coulombe'a göre, içecek "modern dünyanın tarihsel unsurlarını mükemmel bir şekilde yansıtıyor gibi görünüyor".[1]
Tarif ve varyasyonlar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Tarifler ölçüler ve ek malzemeler açısından biraz farklılık gösterir, ancak ana malzemeler her zaman rom ve koladır.[5] Uluslararası Barmenler Derneği tarifi; buz üzerinde 5 santilitre beyaz rom, 12 cl kola ve 1 cl taze limon suyu gerektirir, şeklindedir.[11] Ancak, herhangi bir miktar ve oranda rom ve kola kullanılabilir. Ek olarak, beyaz rom geleneksel olsa da, koyu romlar ve diğer çeşitler de yaygındır.[5]
Coca-Cola, içecekteki geleneksel koladır, öyle ki müşteriler nadiren başka bir şey sipariş eder. Bu, içeceğin Küba'daki kökenine dayanır ve Pepsi ve Chero-Cola'nın iflasının ardından Coca-Cola'nın birincil kola markası olarak ortaya çıktığı ve dolayısıyla alkollü içeceklerde tercih edilen kola karıştırıcısı olduğu 1920'lerde sağlamlaştırılmıştır.[12] Pepsi'nin kokteyl pazarına girme girişimleri, özellikle "Rum and Coca-Cola" şarkısının halkın hayal gücünde bu ilişkiyi sağlamlaştırmasından sonra başarısız olmuştur.
Bununla birlikte, bazen farklı kolalar kullanılır. Küba'da, Coca-Cola 1960 ABD ambargosundan beri ithal edilmediğinden, Cuba librede yerli TuKola kullanılır. Diğer yaygın varyantlar Meksika Kolası (yüksek fruktozlu mısır şurubu yerine baston şekeri kullanır), Moxie,[10] Diyet Kola (Cuba Lite veya rom ve Diyet) ve Dr. Pepper'ı (Captain Morgan baharatlı rom içeren Kaptan ve Biber) gerektirir.[12]
Geleneksel olarak içeceğe limon eklenir, ancak özellikle sipariş sadece "rom ve kola" olduğunda genellikle dahil edilmez. Bazı erken tarifler limon suyunun karıştırılmasını isterken; diğerleri sadece süsleme olarak limon ekledi. Diğer erken tarifler cin ve bitter gibi ek malzemeler istedi.[5] Bazı kaynaklar, limonun bir içeceğin gerçek bir Cuba libre olması için olmazsa olmaz olduğunu düşünür ve bunu sadece rom ve koladan ayırırlar.[13] Ancak, limon sıklıkla "rom ve kola" siparişlerine bile dahil edilir.[4]
Eskitilmiş añejo romu kullanıldığında, içkiye bazen Cubata denir,[1] bu isim İspanya'da herhangi bir Cuba libre için gayriresmi olarak da kullanılır.[14] Daha eski tariflerden esinlenen bazı modern tarifler, bitter gibi ek malzemeler içerir. Daha fazla malzeme içeren daha ayrıntılı çeşitler arasında tereyağlı patlamış mısırla tatlandırılmış ve kola ile karıştırılmış rom kullanan sinema highball yer alır.[10] Bir diğeri ise açık ve koyu rom, kola ve narenciye suyunun yanı sıra Pernod absinthe ve narenciye suyu içeren Mandeville kokteylidir.[15]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bourbon ve Coke, buorbon ve koladan yapılan benzer bir kokteyldir
- Pisco ve koladan yapılan benzer bir kokteyl olan Piscola
- Kokteyller listesi
- Rom (içki)
- Kola
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e f g h i j Coulombe, Charles A. (2005). Rum: The Epic Story Of The Drink That Conquered The World (İngilizce). Citadel Press. ISBN 978-0-8065-2583-9.
- ^ a b Brown, Jared McDaniel; Miller, Anistatia Renard; Broom, Dave (19 Mart 2009). Cuba: The Legend of Rum (İngilizce). Mixellany Limited. ISBN 978-0-9760937-8-7.
- ^ a b Inc, VitalSource Technologies. "The Oxford Companion to American Food and Drink 1st edition | 9780195307962, 9780199885763". VitalSource (İngilizce). 9 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2024.
- ^ a b c d Mariani, John F. (4 Şubat 2014). Encyclopedia of American Food and Drink (İngilizce). Bloomsbury Publishing USA. ISBN 978-1-62040-161-3.
- ^ a b c d e f g h i j Curtis, Wayne (4 Şubat 2009). And a Bottle of Rum: A History of the New World in Ten Cocktails (İngilizce). Crown/Archetype. ISBN 978-0-307-51285-7.
- ^ a b Kurlansky, Mark (7 Mart 2017). Havana: A Subtropical Delirium (İngilizce). Bloomsbury Publishing USA. ISBN 978-1-63286-393-5.
- ^ a b c Gjelten, Tom (2008). Bacardi and the Long Fight for Cuba: The Biography of a Cause (İngilizce). Penguin. ISBN 978-0-670-01978-6.
- ^ "This Isn't a Rum and Coke. It's a Cuba Libre". Esquire (İngilizce). 11 Şubat 2021. 3 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2024.
- ^ a b "Spirits: Long live the Cuba Libre". Washington Post (İngilizce). 20 Mayıs 2023. ISSN 0190-8286. 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2024.
- ^ a b c Patterson, Troy (30 Ağustos 2013). "The Rum and Coke". Slate (İngilizce). ISSN 1091-2339. 2 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2024.
- ^ "Cuba Libre". iba-world.com (İngilizce). 29 Nisan 2021. 13 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2024.
- ^ a b Ross, Winston (11 Ocak 2018). "Rum & Pepsi? How Coca-Cola Won the Cocktail Wars". VinePair (İngilizce). 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2024.
- ^ Clarke, Paul (14 Kasım 2016). "History Lesson: The Cuba Libre Cocktai". Imbibe Magazine (İngilizce). 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2024.
- ^ "Cubata". 12 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2024.
- ^ "Classic Cocktails: A Modern Shake - Kingwell, Mark: 9780312375232 - AbeBooks". www.abebooks.com (İngilizce). Erişim tarihi: 2 Temmuz 2024.