Tahin
| Tahin | |
|---|---|
 Tahin (yanında limon ve sarımsak ile) | |
| Bölgesi | Orta Doğu, Batı Asya, Doğu Akdeniz, Güney Kafkasya, Kuzey Afrika |
| Tipi | Çeşni, tatlı, yemek malzemesi |
| Servis şekli | Soğuk veya sıcak |
| Ana malzemeler | Susam tohumu |
Tahin, susamın kabuğunun soyulması, kavrulması ve öğütülmesi ile elde edilen bir Orta Doğu çeşnisidir.
Susam tohumları sırasıyla eleme, kabuklarının soyulması ve ayrılması işlemlerinden sonra yıkanarak 150-200 °C'de 2 ile 3 saat arasında kavrulur. Daha sonra oda sıcaklığına inene kadar bekletilir. Ardından ezilmek suretiyle tahin elde edilir.
Tahin, unlu mamüller içinde tüketildiği gibi, doğrudan içine bal veya pekmez karıştırılarak yüksek besin değerine sahip bir tatlı olarak da tüketilmektedir. Ayrıca humus hazırlanırken de kullanılmaktadır.
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]
Tahin Arapça kökenli bir kelime olup ṭaḥīna (Arapça: طحينة)[1][2] ya da daha doğrusu ṭaḥīniyya (Arapça: طحينية) kelimesinin Levanten Arapça günlük konuşma dilindeki telafuzundan gelir ve bu yüzden İngilizce tahina ve İbranice t'china İbranice: טחינה da kullanılır. Türetildiği üç harfli kök kelime Ṭ-Ḥ-N (Arapça: ط ح ن) olup bunun fiil hali olan ṭaḥana (Arapça: طحن) "öğütmek" anlamına gelir[3][4] ve ayrıca bundan türetilen ṭaḥīn (Arapça: طحين) Arapçanın bazı lehçelerinde "un" anlamına gelir. İngilizceye tahini olarak 1930'ların sonlarında girmiştir.[5][6] Tahini Modern Yunanca tachíni'den (Yunanca: ταχίνι) alıntı kelime olup o da aslında Osmanlıca tahin kelimesinden alınmıştır.[7][8] Türkçe dışında İtalyancada da hala asıl kök kelime olan tahin kullanılmaktadır.
Besin değerleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Bileşimi %53 yağ, %22 karbonhidrat, %17 protein ve %3 su olan tahinin 100 gramı 592 kalori sağlar. Zengin bir tiamin (günlük ihtiyacın %138'i), fosfor (Gİ %113), çinko (Gİ %49), niasin (Gİ %38), demir (Gİ %34), magnezyum (Gİ %27) ve folat (Gİ %25) açısından zengin bir kaynaktır. Tahin ayrıca orta düzeyde bir kalsiyum, diğer B vitaminleri ve potasyum kaynağıdır.[9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Tahini (American Heritage Dictionary)" (İngilizce). 18 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2019.
- ^ "Tahini (Collins English Dictionary)" (İngilizce). 30 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021.
- ^ Ghillie Basan, Jonathan Basan (2006). The Middle Eastern Kitchen: A Book of Essential Ingredients with Over 150 Authentic Recipes (İngilizce). Hippocrene Books. s. 146.
- ^ "Tahini (Merriam-Webster Dictionary)" (İngilizce). 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021.
- ^ Mariposa (1940). Hollywood Glamour Cook Book (İngilizce). s. 101.
- ^ Treasury decisions under customs and other laws (İngilizce). 1938. s. 1080. 8 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2021.
- ^ "ταχίνι (Vikisözlük)" (İngilizce). 15 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2019.
- ^ "Tahini (Oxford English Dictionary)" (İngilizce). 2 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2019.
- ^ "Tahini (USDA Agricultural Research Service FoodData Central)" (İngilizce). 3 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2021.