Tahin helvası
 | Bu maddenin giriş bölümü çok kısa olup özetlemeye uygun olmadığı düşünülmektedir. |
| Tahin helva | |
|---|---|
 | |
| Ülke(ler) | Türkiye |
| Bölgesi | Denizli |
| Yaratıcısı | Hasan Basri Efendi |
| Türü | Helva |
| Ana malzemeler | tahin, şeker, çöven suyu, vanilya |
 |
| Osmanlı mutfağı |
|---|
Tahin helva, ana maddeleri tahin, şeker, çöven suyu, vanilya olan, ünlü bir Türk tatlısıdır. Çeşitlerine göre içerisine kakao, antep fıstığı, sakız, bal ve ceviz eklenir. 700 yıl önce Denizli'de Hasan Basri Efendi tarafından keşfedilmiştir.[1] Son yıllarda tahin helva sanayinde şeker yerine glikoz oranı yüksek fruktoz oranı düşük mısır şurupları, yağ ve proteini bağlayıcı çeşitli katkılar (konsantre soya proteinleri ve bitkisel lifler) kullanılmaktadır.
Yapılması
[değiştir | kaynağı değiştir]Tahin helvasının ham maddesi tahin ve şekerdir. Şeker ve su kaynatılır. Kaynama derecesinin 145 °C civarında olması idealdir. Sitrik asit ilave edilir. Kaynatılır. Çöven suyu eklenip, ağartma görülür. Ağda kıvamı elde edilir. Tahin ve ağda karıştırılır. Ustalık marifeti isteyen kürekleme işlemi yapılır. Fındık, fıstık gibi eklenmek istenen çeşniler eklenir. Yoğurma işlemi yapılır. Kalıplandıktan sonra soğutup dinlendirilir.[2]
İç malzemesine göre çeşitleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Sade tahin helvası
- Antep fıstıklı tahin helvası
- Kakaolu tahin helvası
- Cevizli yaz helvası
- Sakızlı ballı kürek helva
- Kakaolu kürek helva
- Sade kürek helva
Yörelere göre çeşitleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Bilecik Pazaryeri Helvası
[değiştir | kaynağı değiştir]Bilecik Pazaryeri Helvası; Bilecik'in Pazaryeri ilçesinde üretilen bir helva çeşididir. Ürün yaz helvası olarak adlandırılan çeşit özelliğine benzemektedir. Bilecik Pazaryeri Helvası Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[3]
Ermenek Pekmezli Tahin Helvası
[değiştir | kaynağı değiştir]Karaman Ermenek'te şeker yerine pekmez kullanılarak yapılan helva çeşididir.[4] Ermenek Helvası 14.09.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[5]
Bayramiç Tahin Helvası
[değiştir | kaynağı değiştir]Çanakkale Bayramiç Tahin Helvası 09.08.2021 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[6]
Ceviz Helvası
[değiştir | kaynağı değiştir]Kürek helvası
[değiştir | kaynağı değiştir]Paşa Helvası
[değiştir | kaynağı değiştir]Kütahya'da 1898 yılında dönemin Osmanlı Valisi Fuat Paşa için yapıldığı rivayet edilir. Kütahya Paşa Helvası 05.01.2021 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[7]
Fındıklı Tahin Helvası
[değiştir | kaynağı değiştir]Düzce Fındıklı Tahin Helvası 10.02.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[8]
Uşak Helvası
[değiştir | kaynağı değiştir]Uşak Helvası 20.04.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[9]
Soma Helvası
[değiştir | kaynağı değiştir]Soma Helvası 04.08.2023 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[10]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "5 asırdır Osmanlı lezzeti tahin helvası üretiyorlar - Sayfa 3". CNN Türk. 22 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2021.
- ^ "Diatek - Helva Üretimi". www.diatek.com.tr. 20 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2021.
- ^ https://ci.turkpatent.gov.tr/Files/GeographicalSigns/290.pdf 23 Ekim 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. [yalın URL]
- ^ "ERMENEK HELVASI". Kültür Portalı. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2021.
- ^ "Ermenek Helvası". Türk Patent ve Marka Kurumu. 4 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi4 Ekim 2022.
- ^ "Coğrafi İşaret Platformu". 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.
- ^ "Coğrafi İşaret Platformu". 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022.
- ^ "Coğrafi İşaret Platformu". 4 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2022.
- ^ "Uşak Helvası". Türk Patent ve Marka Kurumu. 15 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi15 Mayıs 2022.
- ^ "Soma Helvası". Türk Patent ve Marka Kurumu. 21 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi21 Ağustos 2023.
.svg){kind=small} | Osmanlı İmparatorluğu ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |