Lysimachia (Trakya)
Yunanca: Λυσιμάχεια | |||||||||||
| Konum | Bolayır, Gelibolu, Çanakkale, | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bölge | Trakya | ||||||||||
| Koordinatlar | 40°34′48″K 26°52′48″D / 40.58000°K 26.88000°D | ||||||||||
| Tür | Yerleşim yeri | ||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||
| Kurucu | Lisimahos | ||||||||||
| Kuruluş | MÖ. 309 | ||||||||||
| Sit ayrıntıları | |||||||||||
Lysimachia (Trakya)
![]() | |||||||||||
Lysimachia (Yunanca: Λυσιμάχεια), Trakya Hersonese'sinin (bugünkü Gelibolu Yarımadası) kuzeybatı ucunda, yarımadanın ana karaya bağlandığı kısımda yer alan önemli bir Helenistik Yunan kentidir.
Yerleşim yeri, günümüzde Türkiye'nin Trakya bölümünde, Melas Körfezi'nden (bugünkü Saros Körfezi) çok uzakta olmayan bir konumda, Çanakkale ilinin Gelibolu ilçesine bağlı Bolayır köyü yakınlarında yer almaktadır.[1]
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Kent, M.Ö. 309 yılında, Lysimakhos'un rakipleriyle savaşa hazırlandığı dönemde kendisi tarafından inşa edilmiştir. Yeni kurulan kent, Sestos'tan kuzeye ve Trakya'nın ana karasına giden yolu kontrol etmesi sayesinde stratejik bir konuma sahipti. Şehrine nüfus sağlamak amacıyla Lysimakhos, yakınındaki tarihçi Hieronymus'un doğum yeri olan Kardiya kentini yıkmış[2] ve buranın halkını, yarımadadaki diğer kentlerden gelen insanlarla birlikte buraya yerleştirmiştir.[3] Lysimakhos'un burayı krallığının başkenti yaptığına şüphe yoktur ve kent hızla büyük bir ihtişam ve refaha ulaşmış olmalıdır.
Lysimakhos'un ölümünden sonra kent, Seleukos egemenliğine girdi ve Seleukos Callinicus ile Ptolemaios Euergetes arasındaki savaşlar sırasında Seleukosların elinden Ptolemaiosların eline geçti. Kentin nasıl özgürleştiği belirsizdir; ancak her halükarda Etolya Birliği ile karşılıklı yurttaşlık (Sympoliteia) ilişkisi kurdu.
Büyük Felaketler ve Yeniden İnşa Denemeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Deprem: M.Ö. 287'de kent, Romalı tarihçi Iustinus'un (17.1.1–3) bildirdiğine göre şiddetli bir depremle ciddi hasar gördü.
- Galya Saldırısı: M.Ö. 277'de, Lysimakhia yakınlarında Makedonya kralı II. Antigonos Gonatas, Galyalıları mağlup etti. Ancak Etolyalılar kente gerekli korumayı sağlayamadıkları için, M.Ö. 197'de Romalıların Makedonya Kralı V. Filippos'e karşı yaptığı savaş sırasında Trakyalılar tarafından tekrar yıkıldı.
- Yeniden İnşa: Seleukos kralı III. Antiohos (Büyük Antiochus) kenti restore etti, dağılmış ve köleleştirilmiş ahalisini topladı ve cömert vaatlerle her yerden kolonistler çekti.[4] Ancak bu yeniden inşa çabası başarısız oldu ve Roma egemenliği altında kent giderek daha da çöküşe geçti.
Lysimachia'dan eski adıyla son kez, Ammianus Marcellinus'un bir metninde bahsedilmektedir.[5] Bizans İmparatoru Justinianus (527–565) burayı restore ederek güçlü surlarla çevirmiştir[6] ve bu tarihten sonra kentten yalnızca Hexamilion (Yunanca "altı mil") adıyla söz edilmiştir.[7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu madde şu anda kamu malı olan Yunan ve Roma Coğrafya Sözlüğü'nden metin içermektedir. Smith, William, (Ed.) (1854–1857). "Lysimachia". Yunan ve Roma Coğrafya Sözlüğü (İngilizce). Londra: John Murray.
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Krauss, Johannes (1980). Die Inschriften von Sestos und der thrakischen Chersones. Rudolf Habelt. s. 91. ISBN 3-7749-1750-7.
- ^ Strabo, Geography, 2.5.40, 7.52, 7.54; Pausanias, Description of Greece, 1.9.8; Diodorus Siculus, Bibliotheca, 20.29.1; Polybius, Histories, 5.34; Pliny, Natural History, 4.11.48 [1].
- ^ John Freely (1998). Turkey around the Marmara. SEV Matbaacılık ve Yayıncılık, A.Ş. İstanbul. s.104.
- ^ Livy, History of Rome, xxxiii. 38 16 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 40 16 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Appianus, The Foreign Wars, "The Syrian Wars", 1.
- ^ Ammianus Marcellinus, Histoire de Rome, xxii. 8 18 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ Procopius, De aedificiis, iv. 10
- ^ Symeon Metaphrastes, Chronicon
- Antik Trakya'daki yerleşim yerleri
- Trakya Chersonesos'taki Yunan kolonileri
- MÖ 300'lerde kurulan oluşumlar
- Çanakkale ilindeki görülecek yerler
- Çanakkale ili tarihi
- Türkiye'deki eski yerleşim birimleri
- Türkiye'deki Antik Yunan sitler
- Marmara Bölgesi'ndeki arkeolojik alanlar
- MÖ 4. yüzyılda kurulan yerleşim birimleri
- MÖ 309
- Çanakkale ilindeki arkeolojik sitler
