Arsamosata
  Arsamosata Türkiye haritasındaki konumu. | |||||||
| Diğer adı | Ashmushat | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Konum | Örencik köyü, Palu, Elazığ, Türkiye | ||||||
| Bölge | Sophene | ||||||
| Koordinatlar | 38°39′39″N 39°30′39″E / 38.6609°K 39.5109°D | ||||||
| Tür | Yerleşim yeri | ||||||
| Tarihçe | |||||||
| Kuruluş | MÖ 3. yüzyıl | ||||||
| Sit ayrıntıları | |||||||
Arsamosata
 | |||||||
Arsamosata (Ermenice: Արշամաշատ, Aršamašat; Grekçe: Ἀρσαμόσατα), Fırat kenarında günümüzdeki Elazığ kentinin yakınlarında kurulmuş Ermeni Sophene'de antik bir şehirdir. Orontes Hanedanı'ndan Kral I. Arsames tarafından MÖ 3. yüzyılda kurulmuştur. Kentin Orta Çağ'daki adı Ashmushat idi, Roma ve Bizans zamanında Armosota (Ἀρμόσοτα)[1] ve Arsamosota (Ἀρσαμόσοτα)[2] isimleriyle anıldı.
Şehir, Sophene Orontes Hanedanı'nın merkezi ve kraliyet ikametgâhı olarak hizmet vermiştir. Adının kökeni, "Arsames'in Sevinci" anlamına gelen Farsça bir isimdi. Güzel ve merkezi şehirleri "neşe" veya "mutluluk" olarak adlandırmak, Ahameniş kraliyet söylemini hatırlatan bir Orontes (ve daha sonra Artaksiad) uygulamasıydı.
Şehrin tahmin edilen konumu Harput (Xarberd) ve Palu (Balu) arasında bir yerdedir. Elazığ'ın yaklaşık 60 kilometre (37 mi) doğusunda Palu ilçesine bağlı Örencik köyü (eski adı Haraba) olarak bilinen terk edilmiş yerleşim[3] modern akademisyenlerin yerleştirdikleri yerdir.[4][5] Yerleşimin adı, Batlamyus'un 150 yılına ait Coğrafya El Kitabı'nda Arsamosata, Efesli İoannes'in 569 yılına ait kitabında Arşmîşat, Edessalı Mateos'un 1136 yılına ait vekayinâmesinde Arşamuşat ya da Aşmuşat, Yâkût el-Hamavî'nin 1220 yılına ait Mucemü’l-Büldân kitabında Şimşât, 1928 yılına ait Türkçe kayıtlarda ise Harabe olarak geçmektedir.[6]
Bu alanın çoğu şimdi Keban Baraj Gölü'nün suları altında kalmış durumdadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Şablon:Cite Polybius
- ^ Batlamyus. Coğrafya. 5.13.
- ^ Sinclair, T. A. Eastern Turkey, an Architectural and Archaeological survey (İngilizce). 3. ss. 112-115.
- ^ Lund Üniversitesi. Digital Atlas of the Roman Empire.
- ^ Richard Talbert, (Ed.) (2000). Barrington Atlas of the Greek and Roman World. Princeton University Press. s. 89 ve dizin notları eşlik ediyor. ISBN 978-0-691-03169-9.
- ^ Nişanyan, Sevan. "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". nisanyanmap.com. 12 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2022.
- George Long, "Armosota", in William Smith, Yunan ve Roma Coğrafya Sözlüğü, Walton & Maberly, 1854
