Selymbria
Yunanca: Σηλυμβρία, Σηλυβρία veya Σηλυβρίη | |||||||||||||||
| Konum | Silivri, İstanbul, | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bölge | Trakya | ||||||||||||||
| Koordinatlar | 41°04′49″N 28°16′06″E / 41.080158°K 28.26829°D | ||||||||||||||
| Tür | Yerleşim yeri | ||||||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||||||
| Devir(ler) | Antik Yunanistan, Roma İmparatorluğu, Bizans İmparatorluğu, Latin İmparatorluğu, Osmanlı İmparatorluğu, Türkiye Cumhuriyeti | ||||||||||||||
| Kültür(ler) | Antik Yunan, Roma, Bizans, Latin, Osmanlı, Türkler | ||||||||||||||
| Sit ayrıntıları | |||||||||||||||
Selymbria
![]() | |||||||||||||||
Selymbria (Yunanca: Σηλυμβρία),[1] Selybria (Σηλυβρία)[2][3][4] veya Selybrie (Σηλυβρίη),[5] antik Trakya'da, Propontis (Marmara Denizi) kıyısında yer alan bir kentti. Perinthos’un 22 Roma mili doğusunda, Konstantinopolis’in ise 44 Roma mili batısında,[6] İmparator Anastasius I Dicorus tarafından başkentini savunmak amacıyla inşa ettirilen ünlü sur hattının güney ucuna yakın bir noktada bulunuyordu.[7] Konumu, günümüzde Türkiye’nin Avrupa yakasında yer alan Silivri ilçesi ile örtüşmektedir.[8][9]
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Strabon’a göre kentin adı “Selys’in şehri” anlamına gelmektedir;[3] bu ifadeden, kentin kurucusunun ya da daha ileri bir tarihte Bizantion'u da kuran Megara şehrinden gelen öncünün adının Selys olduğu kabul edilmektedir.[10] İmparator Arcadius'un eşi Eudoksia onuruna, kentin adı bir dönem Eudoxiopolis veya Eudoxioupolis (Εὐδοξιούπολις) olarak değiştirilmiştir[11] ve bu isim uzun süre resmi olarak kullanılmıştır. Yedinci yüzyılda dahi bu ad geçerliliğini korumaktaysa da günümüzde kullanılan ad, daha sonra özgün ismin yeniden benimsendiğini göstermektedir.[12]
Selymbria'nın tarihine dair bilgiler, Yunan kaynaklarında çoğunlukla dağınık ve parçalı haldedir. Latin yazarlar bu yerleşimden yalnızca ismen bahsetmektedir:[13][14] Yaşlı Plinius, Selymbria'nın, Hipokrat'ın öğrencisi Prodikos'un doğum yeri olarak anıldığını aktarır.[15] Ksenofon'un II. Seuthe'in elçisi Medosades ile buluşması burada gerçekleşmiş,[16] sonrasında Seuthes'in kuvvetleri kentin çevresinde konaklamıştır.[17] M.Ö. 410 yılında Alkibiadis, Atina ordusunu Propontis bölgesinde komuta ettiği sırada, Selymbria halkı onun askerlerini şehre almayı reddetmiş, ancak muhtemelen bir miktar para vererek muhtemelen zorla girişini önlemeye çalışmıştır.[18] Buna rağmen kısa bir süre sonra, kent içerisindeki bazı kişilerin ihanetiyle şehri ele geçirmiş, halktan vergi toplamış ve şehre bir garnizon yerleştirmiştir.[19] Demosthenes, M.Ö. 351 yılında Selymbria'yı Atinalılarla ittifak hâlinde olan bir şehir olarak anmaktadır;[1] bu da kentin o dönemde Byzantion Konfederasyonu'nun bir üyesi olduğunu göstermektedir. Makedonya Kralı II. Filip'e atfedilen ve De Corona adlı hitabede aktarılan bir mektuba göre, M.Ö. 343 yılında Selymbria onun tarafından kuşatılmıştır[20] ancak bazı araştırmacılar bu bilginin de hitabeyle alakalı sahte belgelerden biri olduğu görüşündedir.[21]
Selymbrialı Polyidos (Πολύιδος), Atina'daki bir yarışmada dithyrambos türünde eseriyle birincilik kazanmıştır.[22] Athenaeus ise Deipnosophistae adlı eserinde, Selymbrialı Kleisophos'un (Κλείσοφος), Samos adasında bulunduğu sırada, Paros mermerinden yapılmış bir heykele âşık olduğunu anlatır.[23] Favorinos'un eserleri arasında Selymbriyalıların Mektupları (Σηλυμβρίων ἐπιστολαί) başlıklı bir bölüm de yer almaktadır.[23] Selymbria'da Alman nümismat Edith Schönert-Geiß tarafından araştırılmış küçük ölçekli fakat dikkate değer bir darphane de bulunmaktaydı.[24]
Dini tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Hristiyanlık döneminde Selymbria, bir piskoposluk merkezi hâline gelmiştir.[25] X. yüzyılda ise otosefal bir başpiskoposluk olmuş, Marcus Komnenos devrinde ise sufragan piskoposluklara bağlı olmayan bağımsız bir metropolitlik seviyesine yükselmiştir. Bilinen en eski piskoposu, Apameia'dan nakledilen Theophilos'tur.[12] Diğer bilinen piskoposları şunlardır:
- Romanos (faal. 448–451)
- Sergios (faal. 680)
- George (faal. 692)
- Epiphanios, İkonoklastlara karşı kaleme alınan ancak günümüze ulaşmayan bir eserin yazarı
- Simeon, 879 yılında düzenlenen Dördüncü Konstantinopolis Konsili'ne katılmıştır
- John (faal. 1151–1156), Soterichos Panteugenos'un neden olduğu tartışmalar sırasında görevdeydi[26]
VIII. Mihail Palaiologos döneminde, ismi bilinmeyen Selymbria metropoliti, Doğu ve Batı kiliselerinin birliği konusunda papaya gönderilen mektubu imzalayan din adamları arasında yer almıştır. 1347 yılında, metropolit Methodios, Palamitlere düşman olan Patrik XIV. İoannis'in görevden alınmasına karar verilen Beşinci Konstantinopolis Konsili'ne imza koyanlardan biri olmuştur. Yaklaşık 1365 yılında yaşamış olan Philotheos, Selymbria'da Maximianus döneminde şehit edilen Aziz Agathonikos'un methiyesini kaleme almıştır; ayrıca XIII. yüzyıl sonlarında Konstantinopolis'te yaşamış bir keşiş olan Aziz Makarios için de methiye yazmıştır.[12] 1431–1439 yılları arasında görev yapan İoannis Chortasmenos, manastır hayatına geçtikten sonra Ignatios adını almıştır.[27]
Selymbria, günümüzde artık yerleşik bir piskoposluk merkezi olmasa da, hâlen Roma Katolik Kilisesi'nin ünvan piskoposlukları arasında yer almaktadır.[25]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Demosthenes, de Rhod. lib., s. 198, ed. Reiske.
- ^ Ksenofon. Anabasis. 7.2.15.
- ^ a b Strabon. Geographica. vii s. 319. Sayfa numaraları Isaac Casaubon'un baskısına aittir.
- ^ Batlamyus. Coğrafya. 3.11.6.
- ^ Herodot. Herodot Tarihi. 6.33.
- ^ Itin. Hier. s. 570, Salamembria olarak anılmaktadır.
- ^ Procopius, de Aed. 4.9.
- ^ Richard Talbert, (Ed.) (2000). Barrington Atlas of the Greek and Roman World. Princeton University Press. s. 52 ve dizin notları eşlik ediyor. ISBN 978-0-691-03169-9.
- ^ Lund Üniversitesi. Digital Atlas of the Roman Empire.
- ^ Scymn. 714.
- ^ İeroklis. Sinekdimos. s. 632.
- ^ a b c
S. Pétridès (1913). "Selymbria". Herbermann, Charles (Ed.). Katolik Ansiklopedi (İngilizce). New York: Robert Appleton Company.
- ^ Pomponius Mela. De situ orbis. 2.2.6.
- ^ Gaius Plinius Secundus. Doğa Tarihi. 4.11.18.
- ^ Gaius Plinius Secundus. Doğa Tarihi. 29.1.1.
- ^ Ksenofon. Anabasis. 7.2.28.
- ^ Ksenofon. Anabasis. 5.15.
- ^ Ksenofon. Hellenica. 1.1.21.
- ^ Plutarch, Alc. 30; Ksenofon. Hellenica. 3.10.
- ^ Demosthenes, de Corona, s. 251, ed Reiske.
- ^ Bkz, e.g., Newman, Class. Mus. vol. i. ss. 153, 154.
- ^ "Marmor Parium, Chronicle, 68.81b". 21 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2025.
- ^ a b "Athenaeus, Deipnosophists, 13.84". 6 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2025.
- ^ Price, M. Jessop (1977). "Review of Griechisches Münzwerk: Die Münzprägung von Bisanthe—Dikaia—Selymbria". The Numismatic Chronicle. 17 (137): 237-238. ISSN 0078-2696. JSTOR 42666608. 15 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi18 Haziran 2025.
- ^ a b "Catholic Hierarchy". 20 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2025.
- ^ Michel Le Quien, Oriens christianus in quatuor Patriarchatus digestus (Paris, 1740), Vol. 1, cols. 1137–1140.
- ^ Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). "Chortasmenos, John". The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.
Bu madde şu anda kamu malı olan Yunan ve Roma Coğrafya Sözlüğü'nden metin içermektedir. Smith, William, (Ed.) (1854–1857). "Selymbria". Yunan ve Roma Coğrafya Sözlüğü (İngilizce). Londra: John Murray.
