Lamponeia
Grekçe: Λαμπώνεια / Λαμπωνία / Λαμπώνιον | |||||||||||||
  Lamponeia Türkiye haritasındaki konumu. | |||||||||||||
| Konum | Kozlu, Ayvacık, Çanakkale, Türkiye | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bölge | Aiolis | ||||||||||||
| Koordinatlar | 39°32′09″K 26°24′32″D / 39.53583°K 26.40889°D | ||||||||||||
| Tür | Yerleşim yeri | ||||||||||||
| Sit ayrıntıları | |||||||||||||
Lamponeia
 | |||||||||||||
Lamponeia (Grekçe: Λαμπώνεια), Lamponia (Λαμπωνία), Lamponium veya Lamponion (Λαμπώνιον), Anadolu'nun Biga bölgesinin güney kıyısında bulunan bir Aiol kentidir. Arkeolojik kalıntıları, Türkiye'nin Çanakkale iline bağlı Ayvacık ilçesindeki Kozlu köyünün kuzeyinde yer almaktadır.[1] Bölge ilk olarak 1849 yılında Rus asker ve kaşif Platon de Tchiatcheff (1812-1892) tarafından ziyaret edilmiş ve daha sonra 1882 yılında yakınındaki Assos'un da kazısını yapan Joseph Thacher Clarke ve 1896 yılında Walther Judeich tarafından Lamponeia kenti olarak tanımlanıp araştırılmıştır.[2]
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Lamponeia, 565 metre yükseklikte, güneybatı-kuzeydoğu yönünde uzanan ve kuzeydeki dar bir vadinin paralelinde, 3 km uzunluğunda bir dağın uzun sırtında yer almaktadır. Bu vadi, Assos'u orta Karamenderes vadisindeki şehirlere bağlamaktaydı.[3] Güneyde ise Troad'ın güney kıyısındaki deniz trafiğini kontrol edebilecek bir konuma sahiptir. Yerleşim yeri, 800 metre uzunluğunda olup MÖ 6. yüzyıla tarihlenen kaba yonu taş ve kayalardan oluşan 7 metre kalınlığındaki bir sur duvarı ile çevrelenmektedir.[4] Assos'a batıdan gelip giden trafiği kontrol eden stratejik konumunun, Lamponeia'nın MÖ 512'de Pers komutanı Otanis tarafından ele geçirilme nedenini açıklayabileceği düşünülmektedir.[5]
Strabon, MÖ 5. yüzyılın ortalarında yaşamış olan tarihçi Lesboslu Hellanikus'a dayanarak, Lamponeia'nın kökeninin Aiol bir Yunan yerleşimi olduğunu ve Assos'un ikincil bir kuruluşu olarak kabul edildiğini belirtir.[6] MÖ 5. yüzyılda kent, Delos Birliği'nin bir üyesiydi ve Hellespont bölgesinin bir parçası olarak Atina'ya (MÖ 430/29'da bir defaya mahsus 1.400 drahmi olmak üzere) genellikle 1.000 drahmi miktarında cüzi bir haraç ödemekteydi.[7] MÖ 5. yüzyılın sonları ve 4. yüzyılın başlarında kent bronz sikkeler basmış, ancak daha sonra Lamponeia'ya tarihi kayıtlarda rastlanmamaktadır.[7] Şehrin, kısa bir süre sonra Assos'a dahil edilmiş ve Kozlu köyünün kuzeyindeki alanın terk edilmiş olması muhtemeldir.[8] Geç Roma ve orta Bizans dönemine ait buluntular, bu dönemde korsanlar ve haydutlara karşı bir savunma önlemi olarak alanın yeniden iskan edildiğini düşündürmektedir.[8]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Bibliyografya
[değiştir | kaynağı değiştir]- J.M Cook, The Troad: Arkeolojik ve Topografik Bir Çalışma (Oxford, 1973) 261–4.
- S. Mitchell, 'Lamponeia', MH Hansen ve TH Nielsen (eds), An Inventory of Archaic and Classical Poleis (Oxford, 2004) no. 783.
| Otorite kontrolü |
|
|---|
 | Arkeoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |