Naustathmus
Grekçe: Ναύσταθμος | |
  Naustathmus Türkiye haritasındaki konumu. | |
| Konum | Kumcağız, 19 Mayıs, Samsun, Türkiye |
|---|---|
| Bölge | Pontus |
| Koordinatlar | 41°29′51″N 36°07′00″E / 41.497628°K 36.116602°D |
| Tür | Yerleşim yeri |
| Sit ayrıntıları | |
Naustathmus ya da Naustathmos (Grekçe: Ναύσταθμος), Antik Çağ’da Karadeniz (Euxinos Pontos) kıyısında, Pontus bölgesinin batı kesiminde yer alan bir liman kentiydi. Yerleşim, denizle bağlantılı bir tuz gölü kıyısında konumlanmış olup, Halys (Kızılırmak) Nehri’nin doğusunda bulunmaktaydı.[1]
Antik coğrafi kaynaklara göre Naustathmus’un Halys Nehri’ne olan uzaklığı konusunda farklı bilgiler mevcuttur. Roma tarihçisi Flavius Arrianus’un 130-131 yıllarında kaleme aldığı Periplus Ponti Euxini adlı eseri, kentin nehrin doğusunda yaklaşık 90 stadion mesafede yer aldığını bildirirken,[2] Tabula Peutingeriana’da yerleşim Nautagmus adıyla anılmaktadır.[3] Anonim Periplus ise Naustathmus’u Halys Nehri ağzının yalnızca 40 stadion doğusunda konumlandırır. Bu farklılıklar, antik ölçüm yöntemleri ve coğrafi tasvirlerdeki değişkenliklerle ilişkilendirilmektedir.
Yerleşimin bulunduğu bölge, Bizans döneminde Armeniakon Theması’na bağlıydı ve 13. yüzyılda Türklerin hakimiyetine geçti. Pervâneoğulları Beyliği ve Canik beylikleri dönemlerinin ardından, 15. yüzyılda Osmanlı topraklarına katılarak Rum Eyaleti’nin Canik Sancağı’na dahil edildi.[4]
Sit alanı günümüzde Samsun ilinin 19 Mayıs ilçesi sahilinde Kumcağız mahallesi yakınlarında konumlandırılır.[5][6][7]
Kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Marcian of Heraclea, s. 74.
- ^ Arrian. Arrianus'un Karadeniz Seyahati. Vol. s. 16.
- ^ Anon. Peripl. s. 9.
- ^ Sezen, Tahir (2017). "Osmanlı Yer Adları" (PDF). devletarsivleri.gov.tr. 1 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Temmuz 2023.
- ^ Richard Talbert, (Ed.) (2000). Barrington Atlas of the Greek and Roman World. Princeton University Press. s. 87 ve dizin notları eşlik ediyor. ISBN 978-0-691-03169-9.
- ^ "Naustathmos, Naustathmos – Digital Atlas of the Roman Empire". imperium.ahlfeldt.se. Erişim tarihi: 20 Aralık 2025.
- ^ "Naustathmos". pleiades.stoa.org. Ancient World Mapping Center and Institute for the Study of the Ancient World. Erişim tarihi: 20 Aralık 2025.
Bu madde şu anda kamu malı olan Yunan ve Roma Coğrafya Sözlüğü'nden metin içermektedir. Smith, William, (Ed.) (1854–1857). "Naustathmus". Yunan ve Roma Coğrafya Sözlüğü (İngilizce). Londra: John Murray.