Kadyanda
Grekçe: Καδύανδα; Kadýanda | |||||||||||||||
 Kadyanda ören yeri | |||||||||||||||
  Kadyanda Türkiye haritasındaki konumu. | |||||||||||||||
| Diğer adı | Xadawãti, Kada-wanti (Likçe) | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Konum | Yeşilüzümlü, Fethiye, Muğla, Türkiye | ||||||||||||||
| Bölge | Likya | ||||||||||||||
| Koordinatlar | 36°42′55″K 29°14′9″D / 36.71528°K 29.23583°D | ||||||||||||||
| Tür | Yerleşim yeri | ||||||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||||||
| Kuruluş | MÖ.3000 - MÖ.7.yüzyıl - MÖ.5.yüzyıl | ||||||||||||||
| Devir(ler) | Helenistik Dönem, Roma Dönemi | ||||||||||||||
| Bağlı olduğu | Likya birliği | ||||||||||||||
| Olay(lar) | Antik Çağda atletizm merkezi | ||||||||||||||
| Sit ayrıntıları | |||||||||||||||
| Buluntu(lar) | Sur duvarı, Tapınak, Tiyatro, Hamam, Agora, Nekropol, Kaya mezarları, Likçe kitabeler, Su sarnıç, Stadıon | ||||||||||||||
| Durum | Restore | ||||||||||||||
| Kamusal erişim | Açık | ||||||||||||||
Kadyanda 
 | |||||||||||||||
Kadyanda veya Cadyanda (Grekçe: Καδύανδα; Kadýanda), antik Likya bölgesinde yer alan bir yerleşimdir. Kentin bulunduğu yer İngiliz bir arkeolog ve gezgin Charles Fellows tarafından keşfedilmiştir.[1] Şu anda British Museum'da bulunan Pixodaros kararnamesi, kasabanın Likya dilindeki adının Xadawãti olduğunu göstermektedir.[2][3]
Kadyanda antik kenti, bir tepe üzerinde yer alır. Muğla iline bağlı Fethiye ilçesi sınırlarında, Yeşilüzümlü Beldesi yakınlarında yer alır.[4][5] Kent, Fethiye'ye yaklaşık 24 kilometre uzaklıktadır ve Ortaköy yönünden Ecebeli Mevkii'ni geçerek gidilen stabilize bir orman yolu üzerinden ulaşılabilir. Antik Çağ'da Kaunos - Araxa yolu üzerinde bulunuyordu.
Tarihçe ve Adlandırma
[değiştir | kaynağı değiştir]Kadyanda ismi, Likçe yazıtlarda Kadawanti şeklinde geçmekte olup, "-nd" son eki nedeniyle yerleşimin tarihinin M.Ö. 3. binlere kadar uzanabileceği öne sürülmektedir.[6] Ancak yüzeyde görülebilen en erken kalıntılar M.Ö. 5. yüzyıla tarihlendirilmektedir.
Kent Planı ve Yapılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kadyanda, (muhtemelen Plinius hariç[7]) hiçbir antik yazar tarafından doğrudan anılmamıştır. Ancak, günümüze ulaşan kalıntıları, kentin hiç de önemsiz olmadığını göstermektedir.
Kadyanda, doğal topografyaya uyumlu olarak inşa edilmiş sur duvarlarıyla çevrilidir. Özellikle kentin güney kısmında bu surların önemli bölümü günümüze kadar ulaşmıştır. Kentte, Hellenistik Dönem'e ait poligonal sur duvarları dikkat çeker; tiyatro yapısı da bu döneme tarihlenmekte olup yüksek kaliteli taş işçiliği sergilemektedir. Roma Dönemi'nde de kullanılan bu tiyatro, onarımlar geçirmiştir.[8]
Kentin güney kesiminde yer alan nekropol alanı surların dışında konumlanmıştır. Bölgede dikkate değer bir diğer unsur ise sarnıçlardır. Antik yerleşimde, birbirine bağlı dört büyük sarnıç yapısı, su temini ve korunmasının ne denli önemli olduğunu göstermektedir.
Kentte ayrıca stadion, hamam, podyumlu tapınak, koşu pisti, agora, konut kalıntıları ve kaya mezarları gibi yapılar da tespit edilmiştir. Stadionun doğu kısmı, Roma Dönemi'ne tarihlenmektedir.
Yerleşim Süreci
[değiştir | kaynağı değiştir]Kadyanda'daki yerleşim, MS. 7. yüzyıla kadar devam etmiştir. Ancak bu geç döneme ait yapılar oldukça sınırlıdır. Yoğun yapılaşma ve dini mimari kalıntılar, burasının yalnızca küçük bir yerleşim değil, döneminde tam teşekküllü bir antik kent olduğunu göstermektedir.
Galleri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Kadyanda tiyatro -
Kadyanda tiyatro -
Kadyanda tapınak kalıntıları -
Kadyanda Stoa -
Kadyanda Stoa -
Kadyanda Stadion -
Kadyanda Stadion -
Kadyanda nekropolis -
Kadyanda nekropolis -
Kadyanda Heroon -
Kadyanda şehir duvarları -
Kadyanda şehir duvarları -
Cadianda City Wall -
Kadyanda sarnıç -
Kadyanda hamam -
Kadyanda planı -
Kadyanda bilgi panosu
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^
Smith, William, (Ed.) (1854–1857). "Calynda". Yunan ve Roma Coğrafya Sözlüğü (İngilizce). Londra: John Murray.
- ^ Hansen, Mogens Herman; Nielsen, Thomas Heine; Nielsen, Lecturer in the Department of Greek and Latin Thomas Heine (2004). An Inventory of Archaic and Classical Poleis (İngilizce). OUP Oxford. s. 1141. ISBN 9780198140993.
- ^ Bresson, Alain (2015). The Making of the Ancient Greek Economy: Institutions, Markets, and Growth in the City-States (İngilizce). Princeton University Press. s. 299. ISBN 9781400852451.
- ^ Richard Talbert, (Ed.) (2000). Barrington Atlas of the Greek and Roman World. Princeton University Press. s. 65 ve dizin notları eşlik ediyor. ISBN 978-0-691-03169-9.
- ^ Lund Üniversitesi. Digital Atlas of the Roman Empire.
- ^ "Üzümlü Ve Çevresi". yesiluzumlu.com. 10 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2025.
- ^ "Article in The Princeton Encyclopedia of Classical Sites". 10 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2025.
- ^ "Inscriptions de Cadyanda en Lycie". Persée. 13 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Mimarlık Müzesi - Anadolu Antik Tiyatroları 20 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Kadyanda Antik Kent - Fethiye 23 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Gelarabul.com Kadyanda | Kadyanda Sayfası
- Kadyanda Antik Kenti Hakkında | Muğla İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü 22 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
| Otorite kontrolü |
|
|---|
