Madnasa
Grekçe: Μάδνασα / Μέδμασα / Μέδμασος | |
  Madnasa Türkiye haritasındaki konumu. | |
| Konum | Türkbükü, Bodrum, Muğla, Türkiye |
|---|---|
| Bölge | Karya |
| Koordinatlar | 37°6′51″K 27°22′9″D / 37.11417°K 27.36917°D |
| Tür | Yerleşim yeri |
| Tarihçe | |
| Kurucu | Lelegler |
| Kuruluş | MÖ 432 |
| Devir(ler) | Arkaik Dönem, Klasik Dönem Geometrik Dönem |
| Kültür(ler) | Helenistik Dönem, Roma Dönemi |
| Bağlı olduğu | Attika-Delos Deniz Birliği |
| Sit ayrıntıları | |
| Buluntu(lar) | Nekropol, akropolis, sur kalıntıları, burç kalıntıları, keramik, çanak, çömlek parçaları, devşirme bloklar, küçük yapı taşları |
| Kazı tarihleri | 1921-1950-2013-2015 yılları |
| Durum | Restore |
Madnasa (Grekçe: Μάδνασα) veya Medmasa (Μέδμασα), ayrıca Medmasus veya Medmasos (Μέδμασος) olarak da bilinen, antik Karya'da, Myndos Yarımadası'nda bir kasaba ve şu anda Myndos'un yaklaşık 13 km kuzeydoğusundaki yukarı Göl yakınlarında bir arkeolojik sit alanıdır. MÖ 5. yüzyılda şehir, Delos Birliği ve Atina vergi listelerinde yer almıştır.
Yerleşim
[değiştir | kaynağı değiştir]Kentteki yerleşim günümüzde Muğla ili Bodrum ilçesi Türkbükü koyu sırtlarında görülmektedir. Yerleşimin en yüksek tepesinde bulunan kule ve sur duvarlarından oluşan harabeler kesme taş bloklardan yapılmış kısmen bazı kalıntıları günümüze gelmiş yapılar arasında gözükmektedir. Harabe halindeki sur duvarlarınla çevrili alan içerisinde yerleşim yeri yapı kalıntıları bulunmaktadır. Kayaların arasına yapılmış mezarlar antik kent yerleşiminde önemli kişilerin mezar kalıntıları olduğu sanılmaktadır.
Bazı görüşler Madnasa halkının Karya satrapı Mausolos döneminde Halikarnassos'a göç edilmeye zorlandığı ve kent yerleşiminin boş kaldığından bahsediyor olsa da, antik kent yerleşim izleri geniş ve kapsamlı arkeolojik kazılar neticesi ile netlik kazanabilir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Araştırma
[değiştir | kaynağı değiştir]Madnasa tarihini belgeleyen en yakın net bilgilerin birincisi MÖ 432 yıllarına işaret eden Attika-Delos Deniz Birliği'ne ödediği vergi kayıtlarından anlaşılmaktadır.[1] (Madnasa antik yerleşimin deniz kıyısına yakın bir konumda olması bu görüşü desteklemektedir.) Antik kent tarihi hakkındaki bazı görüşler ise Madnasa kent yerleşiminin Arkaik dönem yapı temelleri üzerine inşa edildiğini 1998 yılında Aydın ve Muğla antik Karya yerleşimleri hakkında araştırma yapan belgesel yönetmeni Tekin Gün notlarından anlaşılmaktadır. Ayrıca bir Leleg kenti olan Madnasa, Attika-Delos Deniz Birliği'ne önceleri 2 talent, sonra 1 talent vergi vermiştir. En azından MÖ 432'ye kadar vergi verdiği bilinmektedir. Verginin düşürülmesi, Madnasa'nın para yerine birliğe, kullanması için elindeki gemileri vermesi ile açıklanır. Madnasa'nın deniz kıyısına yakın bir konumda olması bu savı destekler. Stephanos kentten, Medmasa (Medmassa veya Medmasos) olarak bahsetmektedir.[2] Madnasa tarihi hakkındaki diğer bilgiler ise yabancı seyyahların 1921'den 1950 yıllarına kadar yapılan yüzey araştırma notlarından anlaşılmaktadır. Kenti imar günlüğünü kronolojik sıralama ile değerlendirdiğimizde Madnasa antik kent üzerinde yapılan kısa zamanlı arkeolojik yüzey çalışmaları ve yerleşim yerinden çıkan arkeolojik veriler ile değerlendirilmektedir. Kentte çıkan çanak çömlek parçaları kentin en yakın imar ediliş tarihinin Klasik dönem yerleşimine işaret ettiği görülmekte olup antik kent araştırmalarında çıkan Arkaik dönem (Klasik dönem öncesi) verileri bölge arkeolojisine ışık tutacağı sanılmaktadır.[3]
Ören yeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Antik kent kuruluşu hakkındaki Bodrum yarımadası antik yerleşimleri arasında repertuvar oluşturan Madnasa antik kent bulunduğu konumu bölgenin önemli liman kent statüsünde olduğu sırtlara doğru akropol ve güney sırtlarda kent nekropolü bulunduğu içerisinde Leleg mezar yapıları arasında çıkan veriler MÖ 6. yüzyıla işaret ettiği görülmektedir.[2]
Kalıntılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Yaklaşık 300x90 m ölçülerindeki yerleşmenin bulunduğu tepenin en yüksek noktasında düzgün kesme taştan yapılmış bir kule; küçük bir sur duvarı tarafından çevrelenmiştir. Çevrili alan içinde çeşitli yapı kalıntıları mevcuttur.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Madnasa". TAY Projesi. Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri, 22 Ağustos 2021. 22 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2021.
- ^ a b c GÜN, Tekin (2019). Leleg Antik Yerleşimleri/Madnasa Konun ve Çevresel Özellikleri. Sivil Gündem Platformu-Türkiye'deki Antik Kentler. ss. 26,27. 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2021.
- ^ "Madnasa". Tabakalanma, Buluntular, Araştırma ve Kazı. Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi, 22 Ağustos 2021. 22 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2021.